ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
Ζούμε σε μια κοινωνία στην οποία αισθανόμαστε συχνά ότι απειλούμαστε. Η παγκοσμιοποίηση.., οι φυσικές καταστροφές, η οικονομική κρίση, οι δυσκολίες της καθημερινής ζωής μάς δημιουργούν την αίσθηση ότι δεν τα καταφέρνουμε πλέον να αντιμετώπισουμε.. απειλές που είναι συχνά απρόβλεπτες. Αισθανόμαστε ανυπεράσπιστοι και ανίκανοι να δράσουμε, και συνεπώς φοβόμαστε. Είναι ένας ακαθόριστος φόβος τον οποίο μεταφέρουμε κυρίως στους ξένους».
Ο Αλέν Τουρέν μιλάει στον Φάμπιο Γκαμπάρο, ανταποκριτή της ιταλικής «La Repubblica» στο Παρίσι.
Ο γάλλος κοινωνιολόγος εξηγεί το φαινόμενο της ξενοφοβίας ως αντίδραση που αποκαλύπτει τις αντιφάσεις μιας όλο και πιο κατακερματισμέν..ης και ανασφαλούς κοινωνίας: «Μέσα από την ξενοφοβία εκδηλώνεται ο φόβος για όποιον είναι διαφορετικός από μας όχι μόνο στη φυσική του μορφή, αλλά και στην κουλτούρα, τη θρησκεία ή τους τρόπους ζωής.
»Τα χαρακτηριστικά του άλλου, ωστόσο, είναι μόνον ένα πρόσχημα, για να μπορούμε να προβάλλουμε πάνω του τις δικές μας αγωνίες. Απορρίπτοντας τον άλλον για το ένα ή το ένα άλλο χαρακτηριστικό του, η ξενοφοβία θέτει σε κίνηση μια δυναμική η οποία φτάνει ακόμα και να αρνείται την ανθρωπιά του άλλου, χαρακτηρίζοντάς.. τον μη ανθρώπινο, επειδή είναι διαφορετικός από μας. Η απανθρωποποίηση.. του άλλου είναι μια από τις χειρότερες συνέπειες της ξενοφοβίας. Για τον ξενόφοβο γίνεται αδύνατο να ζήσει μαζί με τους άλλους, απέναντι στους οποίους λειτουργεί ένα αληθινό ταμπού. Οι άλλοι γίνονται αντιληπτοί ως ακάθαρτοι. Η παρουσία τους απειλεί την καθαρότητα μιας εξιδανικευμένης.. κοινότητας, η οποία επομένως πρέπει και να προστατευτεί.
»Με αυτόν τον τρόπο γεννιέται ο απόλυτος ξένος, που γίνεται παγκόσμια απειλή απέναντι στην οποία πρέπει να αμυνθούμε. Ωθούμενος ώς τις ακραίες συνέπειές του, ένας τέτοιος συλλογισμός παράγει τον ρατσισμό, δηλαδή την πιο ακραία μορφή της ξενοφοβίας. Φυσικά, όποιος είναι ξενόφοβος κινείται πάντοτε σε ένα γενικό επίπεδο, στιγματίζοντας μιαν ολόκληρη κοινότητα, έστω και αν σε προσωπικό επίπεδο θα έχει έναν άραβα, σενεγαλέζο ή ρουμάνο φίλο, για να τον επιδεικνύει απορρίποντας κάθε κατηγορία για ξενοφοβία εναντίον του ιδίου.
»Η αύξηση της ξενοφοβίας είναι μια ανησυχητική ένδειξη για την κοινωνία μας. Βέβαια, αν εξετάσουμε το ζήτημα σε μιαν ιστορική προοπτική, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η ιστορία του κόσμου κυριαρχήθηκε συχνά από την απόρριψη των άλλων, των "βαρβάρων", των διαφορετικών.
»Στο παρελθόν υπήρξαν πολύ χειρότερες καταστάσεις από τις σημερινές, όπως, για παράδειγμα, εκείνες που γεννήθηκαν από τη μεταχείριση των δούλων και από την αποικιοκρατία. Σήμερα ωστόσο, έπειτα από μια μακρά περίοδο κατά την οποία η ξενοφοβία φαινόταν βαθμιαία να υποχωρεί, μου φαίνεται ότι επιστρέφει και μας γυρίζει πίσω στη βαρβαρότητα.
»Για να κατανοήσουμε τις αιτίες αυτής της εξέλιξης, πρέπει να πάρουμε υπόψη μας ότι ζούμε σε μια κοινωνία πιο ανοιχτή και πιο κινητική, στην οποία οι επαφές ανάμεσα σε διαφορετικούς πληθυσμούς είναι πιο εύκολες και αυξάνονται διαρκώς. Είναι μια κατάσταση που παράγει αντιφατικές συνέπειες. Πλάι στο άνοιγμα και στη διαθεσιμότητα εκδηλώνεται και η επίταση της ανησυχίας, που τροφοδοτεί την απόρριψη των άλλων. Οταν όμως αντιμετωπίζεται.. εχθρικά και απορρίπτεται μια ολόκληρη κοινότητα, καταλήγει να αναδιπλώνεται στον εαυτό της και να βυθίζεται στη μνησικακία. Η πτώση στον κοινοτισμό και η ξενοφοβία διαπλέκονται στενά.
»Η ξενοφοβία, βέβαια, γεννιέται και από μια κρίση ταυτότητας, αλλά δεν ενισχύουμε την ταυτότητά μας καταπολεμώντας όποιον είναι διαφορετικός. Αντίθετα, η επίγνωση της ταυτότητάς μας μεγαλώνει μέσα από το διάλογο με τον άλλον που διαφέρει από μας. Σε κάθε περίπτωση, είναι αλήθεια ότι η ξενοφοβία γεννιέται όταν μια ταυτότητα αισθάνεται ότι κινδυνεύει από απειλές που δεν είναι άμεσα αναγνωρίσιμες. Η παγκοσμιοποίηση.., εκτός του ότι θέτει υπό αμφισβήτηση την ταυτότητά μας, απειλεί και την ικανότητά μας για δράση. Ολο και πιο συχνά αισθανόμαστε ανήμποροι και ανίσχυροι. Σε ορισμένες καταστάσεις, όπως έχει υπογραμμίσει ο κοινωνιολόγος Αλέν Ερενμπέργκ, βρισκόμαστε μπροστά σε μια αληθινή κατάρρευση του εγώ. Τότε γίνεται εύκολο να φορτώσουμε την ευθύνη γι' αυτή την κατάσταση σε κάποιον άλλον, ο οποίος είναι αναγνωρίσιμος από το ένα ή το άλλο ειδικό του γνώρισμα. Η αόριστη και ασύλληπτη απειλή μπορεί έτσι να εντοπιστεί και επομένως μπορεί να αποκρουστεί πιο εύκολα. Είναι η δυναμική του αποδιοπομπαίου τράγου.
»Σήμερα η αριστερά κατηγορείται συχνά ότι είναι υπερβολικά ενδοτική απέναντι στους μετανάστες. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι αυτό είναι αληθινό. Απλώς προσπαθεί να αντισταθεί σε έναν κυρίαρχο λόγο, ο οποίος χρησιμοποιεί το θέμα της ασφάλειας για να δικαιολογήσει μια ξενόφοβη λογική.
»Φυσικά, η ασφάλεια είναι δικαίωμα όλων, το οποίο πρέπει να είναι εγγυημένο, ιδίως στο πιο αδύναμο τμήμα του πληθυσμού. Δεν πρέπει, ωστόσο, να πέφτουμε στη δημαγωγία, καθιστώντας υπεύθυνες για τις δυσκολίες μας ολόκληρες ομάδες ανθρώπων. Σήμερα όλες οι στατιστικές μάς λένε ότι η εγκληματικότητα.. είναι έργο κυρίως νέων μη μεταναστών. Η εγκληματική απειλή, επομένως, έρχεται από το εσωτερικό της χώρας και όχι από το εξωτερικό. Δεν είναι οι μετανάστες, που ζουν μέσα στην ανασφάλεια, εκείνοι που απειλούν την ασφάλειά μας. Χρειάζεται να συνεχίζουμε να το επαναλαμβάνουμε.. και να προσπαθούμε να επεξαργαζόμαστε.. πολιτικές ικανές να συνδυάζουν φιλοξενία των άλλων και δικαίωμα στην ασφάλεια».
http://www.youtube.com/watch?v=ahirtKNTmd8
Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011
Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2011
τι είναι ο ρατσισμός
Ο ρατσισμός είναι το δόγμα που αναπτύσσεται με σύνδεσμο συγκεκριμένα γνωρίσματα "traits", όπως π.χ. εθνικά, θρησκευτικά, πολιτιστικά κ.λπ., προκειμένου να αναγάγει μια ομάδα αντίστοιχα (κοινωνική, φυλετική, θρησκευτική), ως υπέρτερη άλλων. Το πιο συνηθισμένο είδος ρατσισμού, και αυτό που έχει δώσει την αρχική ονομασία στην λέξη (εκ της ιταλικής ("ράτσα") razza = φυλή), είναι ο φυλετικός ρατσισμός.
Οι φυλετικοί ρατσιστές πιστεύουν σε βιολογικές διαφορές μεταξύ των φυλών, βάσει των οποίων και προσδιορίζουν αυτές σε ανώτερες και κατώτερες. Έτσι, με την θεωρία αυτή υποστηρίζουν ότι η φυλή με συγκεκριμένα (ανώτερα) εξωτερικά ή ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά, έχει το δικαίωμα να θεωρεί εαυτόν της ανώτερη από τις άλλες.
Οι φυλετικοί ρατσιστές πιστεύουν σε βιολογικές διαφορές μεταξύ των φυλών, βάσει των οποίων και προσδιορίζουν αυτές σε ανώτερες και κατώτερες. Έτσι, με την θεωρία αυτή υποστηρίζουν ότι η φυλή με συγκεκριμένα (ανώτερα) εξωτερικά ή ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά, έχει το δικαίωμα να θεωρεί εαυτόν της ανώτερη από τις άλλες.
Δεν είμαι ρατσιστής αρκεί…να μου μοιάζει
Από χώρα μεταναστών λοιπόν η Ελλάδα μετά το τέλος του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, της εμφύλιας σύρραξης και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 60 και στις αρχές της δεκαετίας του 70, μεταβλήθηκε σε χώρα υποδοχής μεταναστών από τις αρχές του 90 και δώθε. Θα περίμενε λοιπόν κανείς, ότι οι Έλληνες με αποκτημένη ήδη την εμπειρία του μετανάστη, θα είχαν διαφορετική συμπεριφορά ως κράτος και ως κοινωνία, από αυτήν που οι ίδιοι είχαν εισπράξει σαν μετανάστες στις ξένες χώρες άρα και ως πολίτες β΄ κατηγορίας.
Δυστυχώς το τοπίο είναι γκρίζο. Σκούρο γκρίζο. Ας αρχίσουμε από το κράτος:
Μεταναστευτική πολιτική σχεδόν ανύπαρκτη, που έχει σαν αποτέλεσμα να συσσωρεύονται τα προβλήματα, μέχρι που να γίνουν εκρηκτικά με συνέπειες απρόβλεπτες για το μέλλον. Αστυνομία: Σύμφωνα με οπτικά ντοκουμέντα που είδαν το φως της δημοσιότητας και όχι μόνο, βαρύνεται με απάνθρωπη έως κτηνώδη συμπεριφορά έναντι των αλλοδαπών μεταναστών που ζουν στη χώρα μας.
Είναι βέβαια πιο εύκολο να δέρνεις δυστυχείς Αφγανούς και Πακιστανούς μέσα στην ασφάλεια ενός αστ. τμήματος. Πού να τρέχεις τώρα μέσα στη νύχτα να πιάσεις εμπόρους ναρκωτικών και «προστάτες»; Οι επαναλαμβανόμενες συχνότατα περιπτώσεις, κακομεταχείρισης μεταναστών από αστυνομικούς, χαρακτηρίζονται από την πολιτική ηγεσία της χώρας, ως…μεμονωμένα γεγονότα.
Οι δήμοι και οι υπηρεσίες του κράτους που πρέπει να ανταποκριθούν στα αιτήματα των μεταναστών και να εκδώσουν τα απαραίτητα έγγραφα που εξασφαλίζουν τη νομιμότητα της παραμονής τους, έχουν μια συμπεριφορά που κυμαίνεται από την αδιαφορία έως τον…σουρεαλισμό. Έτσι διευκολύνεται η εκμετάλλευση των μεταναστών από τους επιτήδειους με δεδομένη και τη θολούρα του νομικού μας συστήματος που θα έπρεπε να καλύπτει επαρκώς το μεταναστευτικό στην Ελλάδα.
Βέβαια υπάρχει και μια μικρή μειοψηφία στην ελληνική κοινωνία που προσπαθεί για τα δικαιώματα των μεταναστών, για τη μόρφωσή τους, για καλύτερες συνθήκες ζωής. Που θεωρεί πλούτο για την Ελλάδα αυτή τη πολυχρωμία των εθνοτήτων. Αλλά πώς να διαπεραστεί η παχυδερμική αδιαφορία του κράτους; Πώς να ξεπεραστούν νοσηρές νοοτροπίες; Πώς να διαπεραστεί ο εμφανής και ο υφέρπων βαλκανοειδής εθνικισμός των Ελληναράδων, που δεν μπορούν να ανεχτούν ότι τα παιδιά των μεταναστών μπορούν να έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο από τους κανακάρηδες και τις κανακάρησές τους; Έτσι λοιπόν ξεσηκώνονται όταν οι μικροί αλλοδαποί που αρίστευσαν πρέπει να σηκώσουν την ελληνική σημαία στις παρελάσεις σύμφωνα με το νόμο του υπουργείου παιδείας. Συχνά η μικροψυχία τους επιβάλλεται και οι αριστεύσαντες μετανάστες δεν σηκώνουν τη σημαία. Κρατούν όμως για πάντα τα αριστεία τους…
Από χώρα μεταναστών λοιπόν η Ελλάδα μετά το τέλος του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, της εμφύλιας σύρραξης και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 60 και στις αρχές της δεκαετίας του 70, μεταβλήθηκε σε χώρα υποδοχής μεταναστών από τις αρχές του 90 και δώθε. Θα περίμενε λοιπόν κανείς, ότι οι Έλληνες με αποκτημένη ήδη την εμπειρία του μετανάστη, θα είχαν διαφορετική συμπεριφορά ως κράτος και ως κοινωνία, από αυτήν που οι ίδιοι είχαν εισπράξει σαν μετανάστες στις ξένες χώρες άρα και ως πολίτες β΄ κατηγορίας.
Δυστυχώς το τοπίο είναι γκρίζο. Σκούρο γκρίζο. Ας αρχίσουμε από το κράτος:
Μεταναστευτική πολιτική σχεδόν ανύπαρκτη, που έχει σαν αποτέλεσμα να συσσωρεύονται τα προβλήματα, μέχρι που να γίνουν εκρηκτικά με συνέπειες απρόβλεπτες για το μέλλον. Αστυνομία: Σύμφωνα με οπτικά ντοκουμέντα που είδαν το φως της δημοσιότητας και όχι μόνο, βαρύνεται με απάνθρωπη έως κτηνώδη συμπεριφορά έναντι των αλλοδαπών μεταναστών που ζουν στη χώρα μας.
Είναι βέβαια πιο εύκολο να δέρνεις δυστυχείς Αφγανούς και Πακιστανούς μέσα στην ασφάλεια ενός αστ. τμήματος. Πού να τρέχεις τώρα μέσα στη νύχτα να πιάσεις εμπόρους ναρκωτικών και «προστάτες»; Οι επαναλαμβανόμενες συχνότατα περιπτώσεις, κακομεταχείρισης μεταναστών από αστυνομικούς, χαρακτηρίζονται από την πολιτική ηγεσία της χώρας, ως…μεμονωμένα γεγονότα.
Οι δήμοι και οι υπηρεσίες του κράτους που πρέπει να ανταποκριθούν στα αιτήματα των μεταναστών και να εκδώσουν τα απαραίτητα έγγραφα που εξασφαλίζουν τη νομιμότητα της παραμονής τους, έχουν μια συμπεριφορά που κυμαίνεται από την αδιαφορία έως τον…σουρεαλισμό. Έτσι διευκολύνεται η εκμετάλλευση των μεταναστών από τους επιτήδειους με δεδομένη και τη θολούρα του νομικού μας συστήματος που θα έπρεπε να καλύπτει επαρκώς το μεταναστευτικό στην Ελλάδα.
Βέβαια υπάρχει και μια μικρή μειοψηφία στην ελληνική κοινωνία που προσπαθεί για τα δικαιώματα των μεταναστών, για τη μόρφωσή τους, για καλύτερες συνθήκες ζωής. Που θεωρεί πλούτο για την Ελλάδα αυτή τη πολυχρωμία των εθνοτήτων. Αλλά πώς να διαπεραστεί η παχυδερμική αδιαφορία του κράτους; Πώς να ξεπεραστούν νοσηρές νοοτροπίες; Πώς να διαπεραστεί ο εμφανής και ο υφέρπων βαλκανοειδής εθνικισμός των Ελληναράδων, που δεν μπορούν να ανεχτούν ότι τα παιδιά των μεταναστών μπορούν να έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο από τους κανακάρηδες και τις κανακάρησές τους; Έτσι λοιπόν ξεσηκώνονται όταν οι μικροί αλλοδαποί που αρίστευσαν πρέπει να σηκώσουν την ελληνική σημαία στις παρελάσεις σύμφωνα με το νόμο του υπουργείου παιδείας. Συχνά η μικροψυχία τους επιβάλλεται και οι αριστεύσαντες μετανάστες δεν σηκώνουν τη σημαία. Κρατούν όμως για πάντα τα αριστεία τους…
ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
Ο ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ
Στις μέρες μας ο ρατσισμός είναι ένα απαράδεκτο κοινωνικό φαινόμενο που αντιστοιχεί συνήθως με την προκατάληψη των ανωτέρων προς τους κατωτέρους τους .
Υπάρχουν πολλές μορφές πατσισμού.Μερικές από αυτές είναι:
ο φυλετικός ρατσισμός
ο θρησκευτικός ρατσισμός
ο κοινωνικός ρατσισμός
Συνεχώς υποβιβάζει τον πολιτισμό και τα δικαιώματα του ανθρώπου . Πολλές φορές μάλιστα προκαλεί φανατισμό και άσκηση βίας σε ακραίες περιπτώσεις βέβαια . Πρόσφατα παράδειγμα η υπερβολική αντίδραση του ανθρώπου που σκότωνε μαύρους ανθρώπους , χωρίς κάποιο ιδιαίτερο λόγο , απλά από ρατσισμό . Πράξεις σαν και αυτές μπορούν να χαρακτηριστούν υπερβολικές και σαφώς απάνθρωπες . Επίσης δείχνουν ότι τα άτομα που τις πράττουν έχουν έλλειψη λογικής , αυτογνωσίας και αυτοσυγκράτησης .
Ευτυχώς όμως όλοι οι άνθρωποι - με λίγες εξαιρέσεις- δεν πιστεύουν στον ρατσισμό και θα πλησίαζαν , ακόμα θα έκαναν και φίλους ανθρώπους άλλης φυλής η κοινωνικά κατώτερούς τους.
Εκεί που μπερδεύεται η έννοια του ρατσισμού είναι το αν η απέχθεια που νιώθουν κάποιοι άνθρωποι για φορείς του έιτζ ή ναρκομανείς θεωρείται ρατσισμός .Η πλειοψηφία των ανθρώπων πιστεύει ότι το κράτος θα έπρεπε να κάνει κάτι για να καταπολεμήσει τον ρατσισμό . Οπως για παράδειγμα να περάσει κάποια θετικά μηνύματα για ανθρώπου άλλης φυλής , κυρίως μέσα από την παιδεία . Επίσης θα μπορούσε να μην κάνει διακρίσεις στις προσλήψεις αλλοδαπών για κάποιες εργασίες , χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι αυτές οι προλήψεις θα είναι εις βάρος τον καθαυτών πολιτών μιας χώρας.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
ΑΙΤΙΕΣ :
Οικονομικοί λόγοι π.χ. Εκμετάλευση μαύρων,σήμερα Αλβανών, που αποτελούν φθηνά εργατικά χέρια.
Η έλειψη παιδείας π.χ.οι απαίδευτοι γίνοντε κυρίως θύματα προπαγάνδας,δεν μπορούν να κρίνουν,οι επιτήδειοι μπορούν να καλλιεργήσουν στους ανθρώπους αισθήματα κατωτερότητας ή να τους φανατίσουν εναντίον άλλων.
Οικονομικά και πολιτικά προβλήματα μιας κοινωνίας π.χ. Η βία,η εγκληματικότητα,η ανεργία δημιουργούν ένταση η οποία εκτονώνεται πάνω στους ξένους που γίνονται τα εξαλιστήρια θέματα.
επιθυμία κάποιων ατόμων ή λαών για απόκτηση δύναμης και εξουσίας π.χ. συμφέροντα οικονομικά,εδαφικά,κοινωνικά,πολιτικά κ.α.
Ο βαθμός επιρροής των θρησκευτικών δοξασιών και η ηθική εξαχρείωση.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ :
Οι συνέπειες του ρατσισμού είναι ότι το άτομο αποδέχεται σκοταδιστικές αντιλήψεις με αποτέλεσμα την παρακώλυση της κρητικής σκέψης. Πνευματική ανελευθερία. Επίσης, ο ρατσισμός οδηγεί στην οικονομική εκμετάλλευση ατόμων και λαών. Ακόμη, εξαιτίας του ρατσισμού, υπονομεύεται η δημοκρατική λειτουργία των θεσμών από την κυριαρχία της αδικίας, της αναξιοκρατίας και την περιφρόνηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον, μία σημαντική συνέπεια του ρατσισμού είναι ότι περιθωριοποιούνται άτομα και ομάδες. Παρεμποδίζεται η δημιουργική τους συμμετοχή στην κοινωνία και η εξέλιξη τόσο των ίδιων όσο και της κοινωνίας. Αξίζει να αναφέρουμε πως λόγω του ρατσισμού, κυριαρχεί ο φόβος ανάμεσα στους ανθρώπους με αποτέλεσμα να δημιουργείται μία κοινωνική δυσλειτουργία. Γι' αυτό και τα άτομα δε συνεργάζονται αρμονικά μεταξύ τους. Ο ρατσισμός στερεί από τους λαούς, θύματα του ρατσισμού, την ευκαιρία να αναπτύξουν πολιτισμό. Τέλος, ένα συχνό και πολύ δυσάρεστο φαινόμενο είναι οι εκδηλώσεις βίας από τους ρατσιστές. Ο εθνικισμός ο οποίος είναι επίσης μορφή ρατσισμού μπορεί στο μέλλον να οδηγήσει σε πολεμικές συγκρούσεις.
Η υπόθεση του ρατσισμού αφορά όλους μας,γιατί πολύ απλά όλοι μας δυνητικά μπορούμε να πέσουμε θύματά του.Ο Μπέρτολτ Μπρέχτ το διατύπωσε θαυμάσια :
«Όταν ήρθαν να πάρουν τους τσιγγάνους δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν τσιγγάνος.
Όταν ήρθαν να πάρουν τους κομμουνιστές δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν κομμουνιστής.
Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν Εβραίος.
Όταν ήρθαν να πάρουν εμένα δεν είχε απομείνει κανείς για να αντιδράσει.»
Εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε κάποια βίντεο που σχετίζονται με τον ρατσισμό:
http://www.youtube.com/watch?v=QB3Rxdkf7_Y&feature=player_embedded
http://www.youtube.com/watch?v=gvPQFS8dH4A&feature=related
Ο ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ
Στις μέρες μας ο ρατσισμός είναι ένα απαράδεκτο κοινωνικό φαινόμενο που αντιστοιχεί συνήθως με την προκατάληψη των ανωτέρων προς τους κατωτέρους τους .
Υπάρχουν πολλές μορφές πατσισμού.Μερικές από αυτές είναι:
ο φυλετικός ρατσισμός
ο θρησκευτικός ρατσισμός
ο κοινωνικός ρατσισμός
Συνεχώς υποβιβάζει τον πολιτισμό και τα δικαιώματα του ανθρώπου . Πολλές φορές μάλιστα προκαλεί φανατισμό και άσκηση βίας σε ακραίες περιπτώσεις βέβαια . Πρόσφατα παράδειγμα η υπερβολική αντίδραση του ανθρώπου που σκότωνε μαύρους ανθρώπους , χωρίς κάποιο ιδιαίτερο λόγο , απλά από ρατσισμό . Πράξεις σαν και αυτές μπορούν να χαρακτηριστούν υπερβολικές και σαφώς απάνθρωπες . Επίσης δείχνουν ότι τα άτομα που τις πράττουν έχουν έλλειψη λογικής , αυτογνωσίας και αυτοσυγκράτησης .
Ευτυχώς όμως όλοι οι άνθρωποι - με λίγες εξαιρέσεις- δεν πιστεύουν στον ρατσισμό και θα πλησίαζαν , ακόμα θα έκαναν και φίλους ανθρώπους άλλης φυλής η κοινωνικά κατώτερούς τους.
Εκεί που μπερδεύεται η έννοια του ρατσισμού είναι το αν η απέχθεια που νιώθουν κάποιοι άνθρωποι για φορείς του έιτζ ή ναρκομανείς θεωρείται ρατσισμός .Η πλειοψηφία των ανθρώπων πιστεύει ότι το κράτος θα έπρεπε να κάνει κάτι για να καταπολεμήσει τον ρατσισμό . Οπως για παράδειγμα να περάσει κάποια θετικά μηνύματα για ανθρώπου άλλης φυλής , κυρίως μέσα από την παιδεία . Επίσης θα μπορούσε να μην κάνει διακρίσεις στις προσλήψεις αλλοδαπών για κάποιες εργασίες , χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι αυτές οι προλήψεις θα είναι εις βάρος τον καθαυτών πολιτών μιας χώρας.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
ΑΙΤΙΕΣ :
Οικονομικοί λόγοι π.χ. Εκμετάλευση μαύρων,σήμερα Αλβανών, που αποτελούν φθηνά εργατικά χέρια.
Η έλειψη παιδείας π.χ.οι απαίδευτοι γίνοντε κυρίως θύματα προπαγάνδας,δεν μπορούν να κρίνουν,οι επιτήδειοι μπορούν να καλλιεργήσουν στους ανθρώπους αισθήματα κατωτερότητας ή να τους φανατίσουν εναντίον άλλων.
Οικονομικά και πολιτικά προβλήματα μιας κοινωνίας π.χ. Η βία,η εγκληματικότητα,η ανεργία δημιουργούν ένταση η οποία εκτονώνεται πάνω στους ξένους που γίνονται τα εξαλιστήρια θέματα.
επιθυμία κάποιων ατόμων ή λαών για απόκτηση δύναμης και εξουσίας π.χ. συμφέροντα οικονομικά,εδαφικά,κοινωνικά,πολιτικά κ.α.
Ο βαθμός επιρροής των θρησκευτικών δοξασιών και η ηθική εξαχρείωση.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ :
Οι συνέπειες του ρατσισμού είναι ότι το άτομο αποδέχεται σκοταδιστικές αντιλήψεις με αποτέλεσμα την παρακώλυση της κρητικής σκέψης. Πνευματική ανελευθερία. Επίσης, ο ρατσισμός οδηγεί στην οικονομική εκμετάλλευση ατόμων και λαών. Ακόμη, εξαιτίας του ρατσισμού, υπονομεύεται η δημοκρατική λειτουργία των θεσμών από την κυριαρχία της αδικίας, της αναξιοκρατίας και την περιφρόνηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον, μία σημαντική συνέπεια του ρατσισμού είναι ότι περιθωριοποιούνται άτομα και ομάδες. Παρεμποδίζεται η δημιουργική τους συμμετοχή στην κοινωνία και η εξέλιξη τόσο των ίδιων όσο και της κοινωνίας. Αξίζει να αναφέρουμε πως λόγω του ρατσισμού, κυριαρχεί ο φόβος ανάμεσα στους ανθρώπους με αποτέλεσμα να δημιουργείται μία κοινωνική δυσλειτουργία. Γι' αυτό και τα άτομα δε συνεργάζονται αρμονικά μεταξύ τους. Ο ρατσισμός στερεί από τους λαούς, θύματα του ρατσισμού, την ευκαιρία να αναπτύξουν πολιτισμό. Τέλος, ένα συχνό και πολύ δυσάρεστο φαινόμενο είναι οι εκδηλώσεις βίας από τους ρατσιστές. Ο εθνικισμός ο οποίος είναι επίσης μορφή ρατσισμού μπορεί στο μέλλον να οδηγήσει σε πολεμικές συγκρούσεις.
Η υπόθεση του ρατσισμού αφορά όλους μας,γιατί πολύ απλά όλοι μας δυνητικά μπορούμε να πέσουμε θύματά του.Ο Μπέρτολτ Μπρέχτ το διατύπωσε θαυμάσια :
«Όταν ήρθαν να πάρουν τους τσιγγάνους δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν τσιγγάνος.
Όταν ήρθαν να πάρουν τους κομμουνιστές δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν κομμουνιστής.
Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους δεν αντέδρασα.
Δεν ήμουν Εβραίος.
Όταν ήρθαν να πάρουν εμένα δεν είχε απομείνει κανείς για να αντιδράσει.»
Εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε κάποια βίντεο που σχετίζονται με τον ρατσισμό:
http://www.youtube.com/watch?v=QB3Rxdkf7_Y&feature=player_embedded
http://www.youtube.com/watch?v=gvPQFS8dH4A&feature=related
Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2011
Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2011
Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011
Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011
Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011
Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2011
A. Γ. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ « Η ΑΞΙΑ KAI Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ & ΓΡΑΦΗΣ»
1. Η ελληνική γλώσσα και η ελληνική γραφή είναι από τις παλιότερες του κόσμου και της Ευρώπης, όπως μαρτυρούν τα γραπτά τους μνημεία, αλλά και η γλώσσα και η γραφή της έκφρασης του ανθρώπινου πνεύματος στις πρώτες μεγάλες στιγμές της δημιουργίας του.
Ειδικότερα η ελληνική γλώσσα είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την παγκόσμια γλώσσα και πολιτισμό, γιατί από τη μια χρησίμευσε να εκφράσει την πιο καλλιεργημένη και φιλοσοφημένη σκέψη του αρχαίου κόσμου και από την άλλη γιατί πάνω της στηρίζεται όχι μόνο η νέα ελληνική γλώσσα, αλλά και μια σειρά άλλων, όπως η λατινική και οι καλούμενες λατινογενείς γλώσσες (ιταλική, αγγλική, γαλλική κ.α.).
Δεν υπάρχει γλώσσα σήμερα που να μην έχει ελληνικές λέξεις και γι αυτό και δικαίως πολλοί τη θεωρούν ως τη μητρική γλώσσα των άλλων. Μεταφράζοντας οι άλλοι λαοί τα αρχαία ελληνικά επιστημονικά, λογοτεχνικά κ.τ.λ. συγγράμματα μετέφεραν στις γλώσσες τους εκτός από το ελληνικό πνεύμα και πάρα πολλές ελληνικές λέξεις. Αμέτρητες είναι οι διεθνείς ελληνικές λέξεις. Η διεθνής αγγλική γλώσσα, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί σήμερα πάνω από 50.000 λέξεις, όπως υπολογίζεται, ελληνικής καταγωγής, όπως οι: Ευρώπη - Europe, αλφάβητο - alphabet, Γραμματική- Grammar, συλλαβή - syllabus, γράμμα - grammar, δίφθογγοι - diphthongs, Άγγελος- Angel, Βίβλος- Bible, Βιβλιογραφία- Bibliography…
Ομοίως η ελληνική γραφή (το ελληνικό αλφάβητο) είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την παγκόσμια γραφή και τον πολιτισμό, όχι μόνο γιατί χρησίμευσε να καταγράψει την πιο καλλιεργημένη και φιλοσοφημένη σκέψη του αρχαίου κόσμου, που σήμερα μας καθοδηγεί, αλλά και γιατί πάνω σ΄ αυτήν στηρίζεται όχι μόνο η νέα ελληνική γραφή (γράμματα και κανόνες), αλλά και μια σειρά άλλων γραφών, όπως οι γραφές με λατινικούς χαρακτήρες (αγγλική, ιταλική, γαλλική, γερμανική κ.α.), οι σλαβικές γραφές (βουλγαρική, ρωσική κ.α.) κ.α., όπως θα δούμε πιο κάτω, άρα το μεγαλύτερο ποσοστό των σημερινών γραφών..
2. Η ελληνική γλώσσα και η ελληνική γραφή είναι αυτές που γέννησαν και ανέπτυξαν τις επιστήμες και τις τέχνες. Ανακαλύπτοντας οι Έλληνες πρώτοι το απλό, όμως τέλειο ελληνικό σύστημα γραφής, όπως θα δούμε πιο κάτω, επομένως έχοντας τη δυνατότητα όχι μόνο να αποταμιεύουν άνετα την εμπειρία τους, αλλά και να τη μελετούν στη συνέχεια, πέρασαν πρώτοι στα γράμματα, στις τέχνες και στις επιστήμες: Όμηρος, Ησίοδος, Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Ηράκλειτος, Δημόκριτος Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης,.... Τα πρώτα κείμενα Μαθηματικών, Φυσικής, Αστρονομίας, Νομικής, Ιατρικής, Ιστορίας, Γλωσσολογίας κ.τ.λ. γράφτηκαν στην ελληνική γλώσσα και γραφή. Τα πρώτα θεατρικά έργα, καθώς και τα βυζαντινά λογοτεχνικά έργα έχουν γραφτεί στην ελληνική γλώσσα.
3. Η ελληνική γλώσσα και η ελληνική γραφή είναι αυτές με τις οποίες δημιουργήθηκαν-εκφράστηκαν οι πρώτοι αξιόλογοι στον κόσμο πολιτισμοί: ο Μινωικός Ελληνικός Πολιτισμός και ο Κλασσικός Ελληνικός Πολιτισμός, καθώς και οι πιο αξιόλογες θρησκείες, δηλαδή αυτή των θεών του Ολύμπου και η Χριστιανική (της Καινής Διαθήκης). Απλώς ο Μινωικός πολιτισμός χρησιμοποίησε την Πελαγική ή άλλως Γραμμική γραφή και ο Κλασσικός τη σημερινή.
4. Η ελληνική γλώσσα και ελληνική γραφή είναι αυτές που βοήθησαν στην αποκρυπτογράφηση πολλών αρχαίων γραφών, επειδή πολλές πινακίδες είχαν γραφεί δίγλωσσα, όπως π.χ. η στήλη της Ροζέτας με ελληνικά και αιγυπτιακά, η επιγραφή Ράμπαδ στο Alep με ελληνικά, συριακά και αραβικά, η επιγραφή Αρράν στο Αουράν με ελληνικά και Αραβικά.
5. Η ελληνική γλώσσα και ελληνική γραφή ήταν οι πρώτες που έγιναν διεθνείς, Η ελληνική γλώσσα ήταν διεθνής από τους χρόνους του Μ. Αλέξανδρου (336 – 321 π.Χ.) μέχρι την πτώση της Κωνσταντινούπολης (1.453 π.Χ.), δηλαδή κάπου 1.800 χρόνια. Ελληνικά μίλαγαν και έγραφαν σε όλον τον αρχαίο γνωστό κόσμο: Ρωμαίοι, Εβραίοι, Φοίνικες, Ινδοί, Αφγανοί, Πέρσες, Αιγύπτιοι…. Οι περισσότεροι από τους Ρωμαίους είχαν ελληνική μόρφωση και ήσαν γνώστες της ελληνικής γλώσσας και γι αυτό άλλωστε πολλοί από τους αυτοκράτορές τους εκφωνούσαν τους λόγους τους στο «Αθήναιον» της Ρώμης στα ελληνικά ή έγραφαν τα συγγράμματά τους και στην ελληνική γλώσσα: Μάρκος Αυρήλιος, Κικέρων κ.α.
Ομοίως οι απόστολοι: Παύλος, Ιωάννης, Λουκάς και Ματθαίος, όπως και οι περισσότεροι Εβραίοι, είχαν ελληνική μόρφωση και ήταν γνώστες της ελληνικής γλώσσας. Η αιτία άλλωστε και για την οποία οι απόστολοι έγραψαν τα Ευαγγέλια κατευθείαν στην ελληνική γλώσσα, ενώ η παλαιά διαθήκη έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο μόνο μετά τη μετάφρασή της από τους Ο’ στην ελληνική.
Επομένως και κατόπιν όλων όσων είδαμε πιο πριν, η ελληνική γλώσσα και η ελληνική γραφή πρέπει από τη μια να τύχουν της παγκόσμιας προσοχής και προστασίας και από την άλλη να γίνουν και πάλι διεθνείς και οι επίσημες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ελληνική προσφορά στην Ευρώπη και τον κόσμο
.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μια κοινότητα με σκοπό την πολιτική, οικονομική και νομισματική ένωση των χωρών που την απαρτίζουν. Από το 1981 στην ένωση αυτή προσχώρησε και η Ελλάδα, υποσχόμενη να βοηθήσει με κάθε τρόπο για την πρόοδο και την εξέλιξη των χωρών της Ευρώπης. Η ιδιαιτερότητα του ελληνικού κράτους, του δίνει το δικαίωμα να μπορεί να προσφέρει πολλά, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο.
Αρχικά, η μοναδικότητα της Ελλάδας στην Ευρώπη συνίσταται στον πολιτισμό της. Η χώρα οφείλει να προβάλλει τη μακραίωνη ιστορία και τον γενικότερο πολιτισμό της, αφού αυτά «σφράγισαν» την πορεία της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και να το θέσει, υπενθυμίζοντάς τα, ως πρότυπο για την χάραξη της ενιαίας πορείας των υπόλοιπων κρατών.
Έπειτα, η ύπαρξη της ελληνικής γλώσσας ως αναπόσπαστο μέρος του πολιτισμού, θα πρέπει να καλλιεργηθεί και να διαδοθεί μέσω οργανωμένων προσπαθειών εκμάθησής της στις Ευρωπαϊκές χώρες. Η συμβολή αυτής της γλώσσας υπήρξε μια μοναδική προσφορά για τις γλώσσες των υπόλοιπων κρατών και σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να λησμονηθεί.
Στη συνέχεια, η ορθοδοξία, με τις αξίες της οικουμενικότητας που την χαρακτηρίζουν, θα πρέπει να διατηρηθεί και να καλλιεργηθεί από τη μόνη ορθόδοξη χώρα της Ευρώπης, την Ελλάδα. Γι’ αυτόν τον λόγο η Ελλάδα θα μπορούσε να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ της Ευρωπαϊκής κοινότητας και των υπόλοιπων ορθόδοξων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης.
Επίσης, θα ήταν μια σημαντική παράλειψη να μην αναφερθούμε στην γεωγραφική θέση της χώρας μας. Η θέση της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί μια ιδιαιτερότητα, αφού θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μέσω αυτής, εμπορικές σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία, τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική. Επιπλέον, η θέση της χώρας μας στα Βαλκάνια θα μπορούσε να αποτελέσει καταλύτη στις εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής.
Συμπερασματικά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η προσφορά της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο είναι σημαντική και πολύτιμη, αλλά οφείλουμε ως χώρα, αυτά τα στοιχεία που συμβάλλουν σ’ αυτή την προσφορά να τα περιφρουρήσουμε, να τα διαφυλάξουμε και να τα προβάλλουμε.
Αρχικά, η μοναδικότητα της Ελλάδας στην Ευρώπη συνίσταται στον πολιτισμό της. Η χώρα οφείλει να προβάλλει τη μακραίωνη ιστορία και τον γενικότερο πολιτισμό της, αφού αυτά «σφράγισαν» την πορεία της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και να το θέσει, υπενθυμίζοντάς τα, ως πρότυπο για την χάραξη της ενιαίας πορείας των υπόλοιπων κρατών.
Έπειτα, η ύπαρξη της ελληνικής γλώσσας ως αναπόσπαστο μέρος του πολιτισμού, θα πρέπει να καλλιεργηθεί και να διαδοθεί μέσω οργανωμένων προσπαθειών εκμάθησής της στις Ευρωπαϊκές χώρες. Η συμβολή αυτής της γλώσσας υπήρξε μια μοναδική προσφορά για τις γλώσσες των υπόλοιπων κρατών και σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να λησμονηθεί.
Στη συνέχεια, η ορθοδοξία, με τις αξίες της οικουμενικότητας που την χαρακτηρίζουν, θα πρέπει να διατηρηθεί και να καλλιεργηθεί από τη μόνη ορθόδοξη χώρα της Ευρώπης, την Ελλάδα. Γι’ αυτόν τον λόγο η Ελλάδα θα μπορούσε να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ της Ευρωπαϊκής κοινότητας και των υπόλοιπων ορθόδοξων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης.
Επίσης, θα ήταν μια σημαντική παράλειψη να μην αναφερθούμε στην γεωγραφική θέση της χώρας μας. Η θέση της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί μια ιδιαιτερότητα, αφού θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μέσω αυτής, εμπορικές σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία, τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική. Επιπλέον, η θέση της χώρας μας στα Βαλκάνια θα μπορούσε να αποτελέσει καταλύτη στις εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής.
Συμπερασματικά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η προσφορά της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο είναι σημαντική και πολύτιμη, αλλά οφείλουμε ως χώρα, αυτά τα στοιχεία που συμβάλλουν σ’ αυτή την προσφορά να τα περιφρουρήσουμε, να τα διαφυλάξουμε και να τα προβάλλουμε.
Η Ελλάδα, το λίκνο της δημοκρατίας, κλονίζει τον πλανήτη, του Μαρκ Μαζάουερ
Χθες, όλος ο κόσμος παρακολουθούσε την Ελλάδα καθώς το κοινοβούλιό της ψήφισε ένα
διχαστικό πακέτο μέτρων λιτότητας το οποίο θα μπορούσε να έχει κρίσιμες επιπτώσεις
στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Ισως προκαλεί έκπληξη που αυτή η μικρή άκρη της
χερσονήσου των Βαλκανίων συγκεντρώνει τόση προσοχή. Σκεφτόμαστε συνήθως την Ελλάδα
ως την πατρίδα του Πλάτωνα και του Περικλή, με την πραγματική της σημασία να
βρίσκεται βαθιά στην αρχαιότητα. Αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που για να κατανοήσεις
το μέλλον της Ευρώπης χρειάζεται να στραφείς μακριά από τις μεγάλες δυνάμεις στο
κέντρο της ηπείρου και να κοιτάξεις προσεκτικά όσα συμβαίνουν στην Αθήνα. Τα
τελευταία 200 χρόνια η Ελλάδα ήταν στην πρώτη γραμμή της εξέλιξης της Ευρώπης.
Στη δεκαετία του 1820, στη διάρκεια του αγώνα για την ανεξαρτησία από την οθωμανική
αυτοκρατορία, η Ελλάδα έγινε ένα πρώιμο σύμβολο δραπέτευσης από τη φυλακή της
αυτοκρατορίας. Για τους φιλέλληνες, η παλιγγενεσία της αποτελούσε τον πιο ευγενή
αγώνα. "Στο μεγάλο πρωινό του κόσμου", έγραψε ο Σέλεϊ στο ποιημά του "Ελλάς", "το
μεγαλείο της Ελευθερίας τινάχθηκε και έλαμψε! " Η νίκη θα σήμαινε τον θρίαμβο της
ελευθερίας όχι μόνο επί των Τούρκων αλλά και επί όλων των δυναστών που κρατούσαν
υπόδουλους τόσο πολλούς ευρωπαίους. Γερμανοί, Ιταλοί, Πολωνοί και Αμερικανοί έτρεξαν
να πολεμήσουν υπό την γαλανόλευκη σημαία της Ελλάδας για χάρη της δημοκρατίας. Και
μέσα σε μια δεκαετία, η χώρα κέρδισε την ελευθερία της.
Στη διάρκεια του 20ου αιώνα ο ριζοσπαστικός νέος συνδυασμός της συνταγματικής
δημοκρατίας και του εθνικισμού που ενσάρκωσε η Ελλάδα εξαπλώθηκε στην ήπειρο και
κορυφώθηκε στην "ειρήνη που τερμάτισε κάθε ειρήνη" στο τέλος του Α' Παγκοσμίου
Πολέμου, όταν τρεις αυτοκρατορίες, η οθωμανική , εκείνη των Αψβούργων και η ρωσική,
κατέρρευσαν και αντικαταστάθηκαν από έθνη-κράτη.
Μετά τον Α' Παγκόσμ ιο Πόλεμο, η Ελλάδα άνοιξε και πάλι τον δρόμο για το μέλλον της
Ευρώπης. Μόνο που τώρα ήταν η σκοτεινή πλευρά της δημοκρατίας που βγήκε στο
προσκήνιο. Σε έναν κόσμο εθνικών κρατών, εθνοτικές μειονότητες όπως ο μουσουλμανικός
πληθυσμός της Ελλάδας και οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Μικράς Ασίας ήταν μια συνταγή
για διεθνή αστάθεια. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, έλληνες και τούρκοι ηγέτες
αποφάσισαν να ανταλλάξουν τους μειονοτικούς πληθυσμούς τους, εκτοπίζοντας περί τα
δύο εκατομμύρια χριστιανούς και μουσουλμάνους προς χάριν της εθνικής ομοιογένειας.
Η ελληνο - τουρκική ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν η μεγαλύτερη οργανωμένη μετακίνηση
προσφύγων στην ιστορία μέχρι τότε και μοντέλο που οι ναζιστές και άλλοι θα το
επικαλούνταν αργότερα για να εκτοπίσουν ανθρώπους στην ανατολική Ευρώπη, τη Μέση
Ανατολή και την Ινδία.
Είναι ειρωνικό, λοιπόν, που η Ελλάδα ήταν επίσης στην πρωτοπορία της αντίστασης
στους ναζιστές. Τον χειμώνα του 1940-41, ήταν η πρώτη χώρα που αντεπιτέθηκε
αποτελεσματικά κατά των δυνάμεων του Αξονα, ταπεινώνοντας τον Μουσολίνι στον ελληνο
- ιταλικό πόλεμο ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη επευφημούσε την Ελλάδα. Και πολλοί
χειροκρότησαν πάλι λίγους μήνες αργότερα όταν ένας νεαρός αριστερός αντιστασιακός
ονόματι Μανώλης Γλέζος σκαρφάλωσε στην Ακρόπολη ένα βράδυ με έναν φίλο και κατέβασαν
τη σημαία με την σβάστικα που οι Γερμανοί είχαν πρόσφατα υψώσει. Σχεδόν 70 χρόνια
αργότερα, η ελληνική αστυνομία θα έριχνε δακρυγόνα στον κ. Γλέζο ο οποίος διαδήλωνε
κατά του προγράμματος λιτότητας.
Αλλά στο τέλος, η Ελλάδα υπέκυψε στη γερμανική κατοχή. Η κυριαρχία των ναζιστών
έφερε μαζί της την πολιτική κατάρρευση, την μεγάλη πείνα, και μετά την απελευθέρωση,
την βύθιση της χώρας σε έναν εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στις κομμουνιστικές και τις
αντικομμουνιστικές δυνάμεις.
Μόλις λίγα χρόνια μετά την ήττα του Χίτλερ, η Ελλάδα βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο της
ιστορίας, ως μέτωπο του Ψυχρού Πολέμου. Το 1947, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν
χρησιμοποίησε τον κλιμακούμενο εμφύλιο στην Ελλάδα για να πείσ ει το Κογκρέσο να
στηρίξει το Δόγμα Τρούμαν και την ειρηνική δέσμευση αμερικανικών πόρων για τον αγώνα
κατά του Κομμουνισμού και την ανοικοδόμηση της Ευρώπης. Ανυψωμένη ξαφνικά σε έναν
διατλαντικό αγώνα, η Ελλάδα συμβόλιζε τώρα μια πολύ διαφορετική Ευρώπη - μία Ευρώπη
που είχε αυτοκαταστραφεί, και που ο μόνος δρόμος εξόδου από την ανέχεια των μέσων
της δεκαετίας του 1940 ήταν ως μικρότερος εταίρος της Ουάσινγκτον. Καθώς τα δολάρια
άρχισαν να ρέουν, αμερικανοί σύμβουλοι έλεγαν στους έλληνες πολιτικούς τι να κάνουν
και αμερικανικές βόμβες ναπάλμ έκαιγαν τα ελληνικά βουνά καθώς οι κομμουνιστές
αντάρτες τρέπονταν σε φυγή.
Η πολιτική και οικονομική ένωση της Ευρώπης υποτίθεται ότι θα έβαζε τέλος στις
αδυναμίες και την εξάρτηση της διχοτομημένης ηπείρου. Και εδώ η Ελλάδα έγινε σύμβολο
μιας νέας φάσης στην ευρωπαϊκή ιστορία. Η πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας το 1974
δεν έφερε στη χώρα μόνο την πλήρη ένταξη σε αυτό που θα γινόταν η Ευρωπαϊκή Ενωση.
Προανήγγηλε επίσης (μαζί με τη μετάβαση της Ισπανίας και της Πορτογαλίας στη
δημοκρατία την ίδια εποχή) το παγκόσμιο κύμα εκδημοκρατισμού της δεκαετίας του 1980
και του '90, πρώτα στη Νότια Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία και μετά στην
Ανατολική Ευρώπη. Και έδωσε στην Ευρωπαϊκή Ενωση την όρεξη για διεύρυνση και τη
φιλοδοξία να εξελιχθεί από ένα μικρό κλαμπ πλούσιων δυτικοευρωπαϊκών κρατών σε φωνή
για ολόκληρη την προσφάτως εκδημοκρατισμένη ήπειρο, η οποία εξαπλώθηκε κατά πολύ στο
νότο και την ανατολή.
Και τώρα, σήμερα, αφότου έσβησε η ευφορία της δεκαετίας του '90 και μια νέα
ταπεινοφροσύνη χαρακτηρίζει τους Ευρωπαίους, ο κλήρος πέφτει και πάλι στην Ελλάδα ως
χώρας η οποία θα προκαλέσει τους μανδαρίνους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και θα θέσει το
ερώτημα: "ποιό θα είναι το μέλλον της ηπείρου;".
Η Ευρωπαϊκή Ενωση υποτίθεται ότι θα ένωνε μια κατακερματισμένη Ευρώπη, ότι θα
ενίσχυε τις δημοκρατικές της δυνατότητες και ότι θα μεταμόρφωνε την ήπειρο σε μια
ανταγωνιστική δύναμη στην παγκόσμια σκηνή. Είναι ίσως ταιριαστό που ένα από τα
αρχαιότερα και πιο δημοκρατικά έθνη - κράτη της Ευρώπης βρίσκεται στην καινούργια
εμπροσθοφυλακή, όσων θέτουν εν αμφιβόλω όλα αυτά τα επιτεύγματα. Γιατί είμαστε όλοι
μικρές δυνάμεις τώρα, και για άλλη μια φορά η Ελλάδα πολεμάει στην πρώτη γραμμή του
αγώνα για το μέλλον.
*Άρθρο του Μαρκ Μαζάουερ στους New York Times. O Μ. Μαζάουερ είναι Βρετανός
ιστορικός και συγγραφέας, καθηγητής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Κολούμπια των ΗΠΑ. Η
μετάφραση του κειμένου έγινε από την εφημερίδα "Το Βήμα".
διχαστικό πακέτο μέτρων λιτότητας το οποίο θα μπορούσε να έχει κρίσιμες επιπτώσεις
στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Ισως προκαλεί έκπληξη που αυτή η μικρή άκρη της
χερσονήσου των Βαλκανίων συγκεντρώνει τόση προσοχή. Σκεφτόμαστε συνήθως την Ελλάδα
ως την πατρίδα του Πλάτωνα και του Περικλή, με την πραγματική της σημασία να
βρίσκεται βαθιά στην αρχαιότητα. Αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που για να κατανοήσεις
το μέλλον της Ευρώπης χρειάζεται να στραφείς μακριά από τις μεγάλες δυνάμεις στο
κέντρο της ηπείρου και να κοιτάξεις προσεκτικά όσα συμβαίνουν στην Αθήνα. Τα
τελευταία 200 χρόνια η Ελλάδα ήταν στην πρώτη γραμμή της εξέλιξης της Ευρώπης.
Στη δεκαετία του 1820, στη διάρκεια του αγώνα για την ανεξαρτησία από την οθωμανική
αυτοκρατορία, η Ελλάδα έγινε ένα πρώιμο σύμβολο δραπέτευσης από τη φυλακή της
αυτοκρατορίας. Για τους φιλέλληνες, η παλιγγενεσία της αποτελούσε τον πιο ευγενή
αγώνα. "Στο μεγάλο πρωινό του κόσμου", έγραψε ο Σέλεϊ στο ποιημά του "Ελλάς", "το
μεγαλείο της Ελευθερίας τινάχθηκε και έλαμψε! " Η νίκη θα σήμαινε τον θρίαμβο της
ελευθερίας όχι μόνο επί των Τούρκων αλλά και επί όλων των δυναστών που κρατούσαν
υπόδουλους τόσο πολλούς ευρωπαίους. Γερμανοί, Ιταλοί, Πολωνοί και Αμερικανοί έτρεξαν
να πολεμήσουν υπό την γαλανόλευκη σημαία της Ελλάδας για χάρη της δημοκρατίας. Και
μέσα σε μια δεκαετία, η χώρα κέρδισε την ελευθερία της.
Στη διάρκεια του 20ου αιώνα ο ριζοσπαστικός νέος συνδυασμός της συνταγματικής
δημοκρατίας και του εθνικισμού που ενσάρκωσε η Ελλάδα εξαπλώθηκε στην ήπειρο και
κορυφώθηκε στην "ειρήνη που τερμάτισε κάθε ειρήνη" στο τέλος του Α' Παγκοσμίου
Πολέμου, όταν τρεις αυτοκρατορίες, η οθωμανική , εκείνη των Αψβούργων και η ρωσική,
κατέρρευσαν και αντικαταστάθηκαν από έθνη-κράτη.
Μετά τον Α' Παγκόσμ ιο Πόλεμο, η Ελλάδα άνοιξε και πάλι τον δρόμο για το μέλλον της
Ευρώπης. Μόνο που τώρα ήταν η σκοτεινή πλευρά της δημοκρατίας που βγήκε στο
προσκήνιο. Σε έναν κόσμο εθνικών κρατών, εθνοτικές μειονότητες όπως ο μουσουλμανικός
πληθυσμός της Ελλάδας και οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Μικράς Ασίας ήταν μια συνταγή
για διεθνή αστάθεια. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, έλληνες και τούρκοι ηγέτες
αποφάσισαν να ανταλλάξουν τους μειονοτικούς πληθυσμούς τους, εκτοπίζοντας περί τα
δύο εκατομμύρια χριστιανούς και μουσουλμάνους προς χάριν της εθνικής ομοιογένειας.
Η ελληνο - τουρκική ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν η μεγαλύτερη οργανωμένη μετακίνηση
προσφύγων στην ιστορία μέχρι τότε και μοντέλο που οι ναζιστές και άλλοι θα το
επικαλούνταν αργότερα για να εκτοπίσουν ανθρώπους στην ανατολική Ευρώπη, τη Μέση
Ανατολή και την Ινδία.
Είναι ειρωνικό, λοιπόν, που η Ελλάδα ήταν επίσης στην πρωτοπορία της αντίστασης
στους ναζιστές. Τον χειμώνα του 1940-41, ήταν η πρώτη χώρα που αντεπιτέθηκε
αποτελεσματικά κατά των δυνάμεων του Αξονα, ταπεινώνοντας τον Μουσολίνι στον ελληνο
- ιταλικό πόλεμο ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη επευφημούσε την Ελλάδα. Και πολλοί
χειροκρότησαν πάλι λίγους μήνες αργότερα όταν ένας νεαρός αριστερός αντιστασιακός
ονόματι Μανώλης Γλέζος σκαρφάλωσε στην Ακρόπολη ένα βράδυ με έναν φίλο και κατέβασαν
τη σημαία με την σβάστικα που οι Γερμανοί είχαν πρόσφατα υψώσει. Σχεδόν 70 χρόνια
αργότερα, η ελληνική αστυνομία θα έριχνε δακρυγόνα στον κ. Γλέζο ο οποίος διαδήλωνε
κατά του προγράμματος λιτότητας.
Αλλά στο τέλος, η Ελλάδα υπέκυψε στη γερμανική κατοχή. Η κυριαρχία των ναζιστών
έφερε μαζί της την πολιτική κατάρρευση, την μεγάλη πείνα, και μετά την απελευθέρωση,
την βύθιση της χώρας σε έναν εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στις κομμουνιστικές και τις
αντικομμουνιστικές δυνάμεις.
Μόλις λίγα χρόνια μετά την ήττα του Χίτλερ, η Ελλάδα βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο της
ιστορίας, ως μέτωπο του Ψυχρού Πολέμου. Το 1947, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν
χρησιμοποίησε τον κλιμακούμενο εμφύλιο στην Ελλάδα για να πείσ ει το Κογκρέσο να
στηρίξει το Δόγμα Τρούμαν και την ειρηνική δέσμευση αμερικανικών πόρων για τον αγώνα
κατά του Κομμουνισμού και την ανοικοδόμηση της Ευρώπης. Ανυψωμένη ξαφνικά σε έναν
διατλαντικό αγώνα, η Ελλάδα συμβόλιζε τώρα μια πολύ διαφορετική Ευρώπη - μία Ευρώπη
που είχε αυτοκαταστραφεί, και που ο μόνος δρόμος εξόδου από την ανέχεια των μέσων
της δεκαετίας του 1940 ήταν ως μικρότερος εταίρος της Ουάσινγκτον. Καθώς τα δολάρια
άρχισαν να ρέουν, αμερικανοί σύμβουλοι έλεγαν στους έλληνες πολιτικούς τι να κάνουν
και αμερικανικές βόμβες ναπάλμ έκαιγαν τα ελληνικά βουνά καθώς οι κομμουνιστές
αντάρτες τρέπονταν σε φυγή.
Η πολιτική και οικονομική ένωση της Ευρώπης υποτίθεται ότι θα έβαζε τέλος στις
αδυναμίες και την εξάρτηση της διχοτομημένης ηπείρου. Και εδώ η Ελλάδα έγινε σύμβολο
μιας νέας φάσης στην ευρωπαϊκή ιστορία. Η πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας το 1974
δεν έφερε στη χώρα μόνο την πλήρη ένταξη σε αυτό που θα γινόταν η Ευρωπαϊκή Ενωση.
Προανήγγηλε επίσης (μαζί με τη μετάβαση της Ισπανίας και της Πορτογαλίας στη
δημοκρατία την ίδια εποχή) το παγκόσμιο κύμα εκδημοκρατισμού της δεκαετίας του 1980
και του '90, πρώτα στη Νότια Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία και μετά στην
Ανατολική Ευρώπη. Και έδωσε στην Ευρωπαϊκή Ενωση την όρεξη για διεύρυνση και τη
φιλοδοξία να εξελιχθεί από ένα μικρό κλαμπ πλούσιων δυτικοευρωπαϊκών κρατών σε φωνή
για ολόκληρη την προσφάτως εκδημοκρατισμένη ήπειρο, η οποία εξαπλώθηκε κατά πολύ στο
νότο και την ανατολή.
Και τώρα, σήμερα, αφότου έσβησε η ευφορία της δεκαετίας του '90 και μια νέα
ταπεινοφροσύνη χαρακτηρίζει τους Ευρωπαίους, ο κλήρος πέφτει και πάλι στην Ελλάδα ως
χώρας η οποία θα προκαλέσει τους μανδαρίνους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και θα θέσει το
ερώτημα: "ποιό θα είναι το μέλλον της ηπείρου;".
Η Ευρωπαϊκή Ενωση υποτίθεται ότι θα ένωνε μια κατακερματισμένη Ευρώπη, ότι θα
ενίσχυε τις δημοκρατικές της δυνατότητες και ότι θα μεταμόρφωνε την ήπειρο σε μια
ανταγωνιστική δύναμη στην παγκόσμια σκηνή. Είναι ίσως ταιριαστό που ένα από τα
αρχαιότερα και πιο δημοκρατικά έθνη - κράτη της Ευρώπης βρίσκεται στην καινούργια
εμπροσθοφυλακή, όσων θέτουν εν αμφιβόλω όλα αυτά τα επιτεύγματα. Γιατί είμαστε όλοι
μικρές δυνάμεις τώρα, και για άλλη μια φορά η Ελλάδα πολεμάει στην πρώτη γραμμή του
αγώνα για το μέλλον.
*Άρθρο του Μαρκ Μαζάουερ στους New York Times. O Μ. Μαζάουερ είναι Βρετανός
ιστορικός και συγγραφέας, καθηγητής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Κολούμπια των ΗΠΑ. Η
μετάφραση του κειμένου έγινε από την εφημερίδα "Το Βήμα".
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)